Zmiana normy ISO 9001 – wszystko, co musisz teraz wiedzieć!

Obecna wersja normy ISO 9001 pochodzi z 2015 roku. Od kilku lat trwają prace nad jej aktualizacją. 27 sierpnia 2025 r. grupa robocza ISO opublikowała projekt międzynarodowej normy (DIS). Ostateczna publikacja normy ISO 9001:2026 jest przewidziana na wrzesień 2026 r. Po publikacji organizacje będą miały trzyletni okres przejściowy, trwający do września 2029 r., na wdrożenie zmian.

Co to oznacza dla Ciebie: masz wystarczająco dużo czasu, aby dostosować swój system zarządzania jakością do nowych wymagań lub uzyskać certyfikat po raz pierwszy.

Wersja z 2026 r. wprowadza kilka interesujących zmian. Najważniejsze z nich to:

1. Włączenie aspektów zrównoważonego rozwoju:
Już wiosną 2024 r. ISO wymagało od przedsiębiorstw oceny znaczenia zmian klimatycznych dla ich systemu zarządzania i, w razie potrzeby, włączenia go do swoich procesów. W tym celu opublikowano natychmiastowo obowiązującą poprawkę (ISO 9001:2015/Amd. 1:2024). Poprawka ta została obecnie włączona do zharmonizowanej struktury (HS), a tym samym do DIS normy ISO 9001, dzięki czemu temat ten pozostaje w centrum uwagi. Przedsiębiorstwa muszą między innymi ocenić:

► Czy ma to wpływ na Twoją organizację – na przykład ze względu na wymagania dotyczące emisji CO₂?

► Czy ma to wpływ na portfolio produktów lub usług?

Następnie firmy muszą wyciągnąć wnioski, zidentyfikować ryzyka i podjąć działania, takie jak poprawa możliwości recyklingu, systematyczne zmniejszenie zużycia energii lub mediów lub dostosowanie floty. Zmiany klimatyczne są już częścią normy ISO 9001 i będą nadal podkreślane w zrewidowanej normie.

2. Rozszerzone obowiązki kierownictwa:
Kierownictwo najwyższego szczebla będzie zobowiązane do wykazania się przywództwem i zaangażowaniem w zakresie systemu zarządzania jakością poprzez wyraźne promowanie kultury jakości, uczciwości i etycznego postępowania. Nowa uwaga w zrewidowanej wersji stanowi: „Kultura i etyka organizacji mogą być wykazane poprzez wspólne wartości, przekonania, historię, postawy i obserwowane zachowania”.

3. Strategiczne dostosowanie kultury organizacyjnej:
Kierownictwo najwyższego szczebla musi rozwinąć kulturę jakości, która uwzględnia kontekst organizacyjny i wspiera jej kierunek strategiczny.

4. Postępowanie w zakresie zarządzania ryzykiem i szansami:
Wersja ISO 9001 z 2026 r. dzieli sekcję 6.1 na podsekcje, aby umożliwić wyraźniejsze rozróżnienie między środkami mającymi na celu przeciwdziałanie ryzyku a środkami mającymi na celu wykorzystanie szans.
Cele jakościowe i planowanie ich osiągnięcia: Cele jakościowe muszą być mierzalne, ale tylko tam, gdzie jest to praktyczne.

Planowanie zmian: Organizacja musi rozważyć, w jaki sposób:
- skuteczność zmian będzie weryfikowana i oceniana oraz
- będą weryfikowane wyniki zmian.

5. Zwiększona świadomość organizacyjna w celu promowania kultury jakości i etycznego postępowania:
W punkcie 7.3 dodano nowy wymóg dotyczący świadomości pracowników w zakresie zrozumienia „kultury jakości i etycznego postępowania”.

Konsekwencje: Podstawowe wymagania pozostają w dużej mierze niezmienione. Norma została głównie uzupełniona, zredagowana, a język został doprecyzowany i ujednolicony („zharmonizowana struktura”). Organizacje, które już spełniają wymagania normy ISO 9001:2015, nie będą zatem musiały wprowadzać większych zmian.

ISO 9001 jest normą globalną – ponad milion certyfikowanych organizacji na całym świecie stosuje ją jako podstawę zarządzania jakością. W związku z tym istnieje duże oczekiwanie, że zmiana zostanie przeprowadzona w sposób dokładny, w oparciu o konsensus i skoordynowana na poziomie międzynarodowym. Powody długiego czasu trwania procesu obejmują:

• Globalny udział: w komitetach ISO reprezentowanych jest ponad 160 krajów członkowskich, z których każdy ma różne oczekiwania i obszary zastosowania.
• Złożony proces: wiele rund zaangażowania z poprawkami i możliwościami zgłaszania uwag przez krajowe organy normalizacyjne.
• Tłumaczenie i koordynacja: norma musi zostać przetłumaczona i opublikowana na całym świecie w wielu językach.
• Szerokie zastosowanie: norma ISO 9001 musi działać równie dobrze w przypadku małych przedsiębiorstw, jak i międzynarodowych korporacji – w przemyśle, administracji i służbie zdrowia.

Zmiana normy jest zawsze okazją do oceny skuteczności własnego systemu zarządzania jakością lub przeprowadzenia analizy luk. Należy zadać sobie pytanie: co możemy zoptymalizować? I: czy już odpowiednio uwzględniamy wszystkie zmiany, które są obecnie przedmiotem zainteresowania w ramach naszego istniejącego systemu zarządzania jakością?

Jeśli posiadają Państwo już certyfikat, nadszedł czas, aby dokonać przeglądu i optymalizacji istniejącego systemu zarządzania jakością. Państwa obecny system nie jest przestarzały; stanowi on najlepszą możliwą podstawę dla wersji z 2026 roku. Zapewnia to płynne przejście na nową normę bez zbędnego wysiłku.

Firmom, które nie posiadają jeszcze certyfikatu, udzielam jasnej rady: nie czekajcie do 2026 roku! Wdrożenie normy ISO 9001:2015 nadal jest opłacalne, ponieważ nadchodząca zmiana ma charakter ewolucyjny i umożliwia szybkie i łatwe przejście w oparciu o „starą normę”.

Należy pamiętać: okres przejściowy do 2029 roku daje Ci wystarczająco dużo czasu na opracowanie strategicznego planu – warto podjąć działania wcześnie i być dobrze przygotowanym. TÜV Rheinland jest Twoim niezawodnym partnerem we wdrażaniu systemu zarządzania jakością.

Konieczność zmian w normie ISO 9001: przyczyny i kontekst

Zmiana normy ISO 9001, podobnie jak każdej normy międzynarodowej, jest konieczna, aby zapewnić jej aktualność, praktyczność i skuteczność dla organizacji na całym świecie. Świat nieustannie się zmienia, co ma wpływ na otoczenie biznesowe, technologie, wymagania rynkowe i ramy regulacyjne. Oto główne powody, dla których wprowadza się zmiany w normie ISO 9001:

1. Dostosowanie do zmieniającego się otoczenia biznesowego:
   Norma musi reagować na zmiany w gospodarce światowej, takie jak nowe technologie, transformacja cyfrowa, globalizacja i zmiany klimatyczne. Dzisiejsze firmy stoją przed zupełnie innymi wyzwaniami niż 10 czy 20 lat temu.
2. Integracja nowych podejść do zarządzania:
   Praktyki w zakresie przywództwa i zarządzania jakością nieustannie ewoluują. Nowe wydania normy mogą uwzględniać aktualne najlepsze praktyki, takie jak myślenie oparte na ryzyku, promowanie elastyczności lub zwiększanie orientacji na klienta.
3. Zapewnienie adekwatności i użyteczności:
   Zmiany zapewniają, że organizacje mogą stosować normę niezależnie od wielkości, branży lub złożoności. Starsze wersje mogą zawierać aspekty, które są mniej praktyczne lub istotne dla współczesnych przedsiębiorstw.
4. Lepsza zgodność z innymi normami:
   Norma ISO 9001 jest często łączona z innymi normami, takimi jak ISO 14001 (zarządzanie środowiskowe) lub ISO 45001 (zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy). Zmiany uwzględniają „strukturę wysokiego poziomu” (HLS), aby ułatwić integrację wielu systemów zarządzania.
5. Wspieranie nowych wymagań interesariuszy:
   Klienci, dostawcy, instytucje rządowe i inne zainteresowane strony mają nowe oczekiwania, na przykład dotyczące zrównoważonego rozwoju, odpowiedzialności społecznej lub cyberbezpieczeństwa. Zaktualizowana norma odzwierciedla te wymagania.
6. Utrzymanie wiarygodności certyfikacji:
   Jeśli norma stanie się nieaktualna, może to wpłynąć na wiarygodność certyfikacji. Zmieniona norma gwarantuje, że certyfikaty pozostają aktualne i uznawane na całym świecie.
7. Regularny przegląd przez ISO:
   Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) dokonuje przeglądu swoich norm co najmniej co pięć lat, aby ustalić, czy konieczna jest ich aktualizacja. Jest to część regularnego procesu ISO mającego na celu zapewnienie aktualności norm.

Obecna wersja, ISO 9001:2015, była znaczącym kamieniem milowym, ponieważ kładła nacisk na myślenie oparte na ryzyku i podejście zorientowane na procesy. Nowa wersja zazwyczaj opiera się na potrzebach użytkowników i opiniach uzyskanych w wyniku praktycznego zastosowania. Dlatego też aktualizacje odbywają się w regularnych odstępach czasu.

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi informacjami dotyczącymi normy ISO 9001:2026? Zapisz się już teraz do naszego newslettera poświęconego zmianom w normie ISO 9001 ! Otrzymasz:

• Regularne aktualizacje dotyczące zmian w normie,
• Praktyczne narzędzia do wdrożenia oraz
• Wskazówki dotyczące minimalizowania ryzyka i utrzymania gotowości do certyfikacji w sposób zrównoważony.

Zapisz się teraz, aby otrzymywać powiadomienia o nowościach dotyczących normy ISO 9001