Nowe przepisy UE o bateriach: Co się zmienia i dlaczego warto to wiedzieć?

Od sierpnia 2025 r. w całej Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać nowe rozporządzenie dotyczące produkcji, użytkowania i recyklingu baterii – Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1542. To prawdziwa rewolucja dla producentów, konsumentów i całego rynku elektroniki oraz elektromobilności.

Baterie są nieodłączną częścią naszego życia – zasilają telefony, laptopy, samochody elektryczne, hulajnogi i systemy przechowywania energii odnawialnej. Jednak produkcja i utylizacja baterii niosą za sobą poważne skutki środowiskowe: zużycie surowców, emisje CO₂ oraz trudności w ich bezpiecznym recyklingu.

Dlatego Unia Europejska wprowadza jednolite i ambitne przepisy, które mają sprawić, że baterie będą bardziej ekologiczne, trwałe i bezpieczne.

• Jasne oznakowanie produktu
• Każda bateria lub urządzenie z wbudowaną baterią musi mieć oznakowanie CE, a także informacje o:
  • pojemności,
  • składzie chemicznym,
  • trwałości (cyklach życia).
• Łatwy dostęp do informacji

Od 2027 roku większość baterii (np. w telefonach, laptopach, rowerach elektrycznych) będzie musiała mieć kod QR. Po jego zeskanowaniu zobaczysz tzw. cyfrowy paszport baterii, czyli dane o:

• • pochodzeniu materiałów,
  • możliwościach recyklingu,
  • śladzie węglowym i wpływie na środowisko.
• Prawo do oddania zużytej baterii bez zakupu nowej

Nie musisz już kupować nowego urządzenia, by oddać stare baterie. Sklepy i producenci muszą zapewnić bezpłatne punkty odbioru, dostępne bez warunków wstępnych.

• Większa odpowiedzialność producentów

Od 2025 roku firmy będą zobowiązane do stosowania tzw. polityk należytej staranności – co oznacza m.in. etyczne pozyskiwanie surowców i kontrolę nad łańcuchem dostaw.

Zwracaj uwagę na oznaczenia i QR kody – to Twój dostęp do pełnych informacji o produkcie.

• Pytaj sprzedawców o możliwość recyklingu starych baterii.
• Wybieraj producentów, którzy działają transparentnie i zgodnie z nowymi zasadami.

Ważnym celem rozporządzenia jest rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym, czyli takiej, w której materiały są ponownie wykorzystywane, a odpady ograniczane do minimum.

Nowe przepisy:

• Wymagają recyklingu kluczowych surowców, takich jak lit, kobalt, nikiel i ołów.
• Wprowadzają cele procentowe, np. do końca 2025 r. recykling baterii litowych ma osiągnąć minimum 65%, a w 2030 r. – już 70%.
• Wymuszają dokumentację i pomiary efektywności – wszystko ma być kontrolowane i raportowane w jednolity sposób w całej UE.

Od 18 sierpnia 2024 r. obowiązywać będą surowe limity na zawartość niebezpiecznych metali ciężkich:

• rtęć: maks. 0,0005%,
• kadm: maks. 0,002%,
• ołów: maks. 0,01% (dla nie-ołowiowych baterii przenośnych).

Oprócz tego wprowadzono obowiązek testowania bezpieczeństwa baterii – szczególnie ważne dla dużych systemów przechowywania energii (SBESS). Badanie baterii pozwalają potwierdzić naszym klientom, że baterie są bezpieczne i niezawodne w użytkowaniu. Znajomość zarówno krajowych, jak i międzynarodowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa i jakości baterii, umożliwia przeprowadzenie prawidłowej oceny zgodności produktów z wymaganiami wielu rynków docelowych. Badanie baterii, ocena jakości baterii, a także certyfikacja baterii, świadczone w sposób profesjonalny, zapewniają, że produkty działają sprawnie i nie stwarzają ryzyka dla użytkowników. Dodatkowo, dzięki naszym badaniom i certyfikatom, producenci mogą utrzymać wysokie standardy jakości i zmniejszyć liczbę potencjalnych usterek.

Nowe regulacje zwiększają przejrzystość informacji dla użytkowników i branży:

• Od 2024 r. każda bateria musi mieć oznakowanie CE i zawierać informacje o składzie, pojemności i trwałości.
• Do 2027 r. baterie muszą posiadać kod QR, który umożliwi szybki dostęp do cyfrowego paszportu baterii – z informacjami o jej pochodzeniu, możliwościach recyklingu i danych środowiskowych.

Producenci będą zobowiązani do zapewnienia łatwo dostępnych i bezpłatnych punktów odbioru zużytych baterii. Oznacza to, że konsumenci będą mogli oddać zużytą baterię bez konieczności zakupu nowej – np. w sklepie z elektroniką.

Celem jest zebranie:

• 73% baterii przenośnych do 2030 r.,
• 61% baterii LMT (np. z rowerów elektrycznych) do 2031 r.

Przepisy wchodzą w życie etapami, a niektóre z najważniejszych dat to:

• 18 sierpnia 2024 – ograniczenia substancji szkodliwych, wymogi etykietowania.
• 18 sierpnia 2025 – obowiązki producentów, polityki należytej staranności.
• 2027–2033 – obowiązkowe poziomy recyklingu i wykorzystania materiałów wtórnych.

Nawet jeśli nie jesteś producentem baterii, nowe przepisy mają wpływ na:

• Użytkowników elektroniki – łatwiejszy dostęp do informacji o bateriach i prostszy recykling.
• Firmy – obowiązki dotyczące raportowania, bezpieczeństwa i odpowiedzialności środowiskowej.
• Środowisko – mniejszy ślad węglowy, mniej odpadów i lepsze wykorzystanie surowców.

Rozporządzenie 2023/1542 to ambitna i konieczna odpowiedź na wyzwania związane z gwałtownym rozwojem elektroniki i elektromobilności. To także szansa na stworzenie bardziej zrównoważonego i odpowiedzialnego systemu gospodarowania bateriami w Europie.

Jeśli działasz w branży lub planujesz inwestycję w technologie bateryjne – warto zacząć przygotowania już teraz. Skontaktuj się z ekspertami TÜV Rheinland, którzy pomogą Ci przejść przez nowe wymagania krok po kroku.